درمان اختلالات اضطرابی کودکان
15 سپتامبر 2018
اقدامات درمانی در کودکان با تاخیر زبانی
9 اکتبر 2018

معرفی لکنت(نشانه ها،علل،شیوع)

Rate this post

بدون تردید ارتباط کلامی روان و مناسب کودک در محیط مدرسه با هم نوعان و آرامش خاطر آن از مهمترین دغدغه­ های آموزشی تلقی می شود. چنانچه به هر دلیل ممکن کودک از نوعی اختلال گفتاری از جمله لکنت رنج ببرد، هدف آموزشی  و امنیت عاطفی کودک میسر نمی شود.

لکنت یک اختلال گفتاری دوران کودکی است  و صرفاً همان وقفه های گفتاری نیست، بلکه  نوعاً تغییرات رفتاری، عاطفی و نگرشی را  نیز به همراه دارد. لکنت می تواند تحصیلات و زندگی اجتماعی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

الگوهای اصلی لکنت:

  1. تکرار صداها و هجاها.                                                                                                                                                                 شایعترین و مهم ترین علامت لکنت، تکرار است. تکرار در تمام سطوح لکنت از جمله لکنت خفیف، متوسط و شدید ظاهر می شود. البته نوع آن متفاوت است. تکرارها گاهی در سطوح کلی ( مثلأ عبارت و کلمه) اتفاق می افتد که شیوع این حالت در لکنت کمتر و در ناروانی طبیعی بیشتر است. کودک معمولأ صدا یا هجا را ۳ بار یا بیشتر تکرار می کند. مانند:

م-م-م می تونم حموم برم؟

م-م-م من می دونم جوابو!

 

  1. کشیده گویی صدا.                                                                                                                                                                        یکی دیگر از علائم شایع لکنت، طولانی ادا کردن کلمات، هجاها و صداها است. به این صورت کودک ممکن است که یک صدا را بصورت کشیده بگوید مانند:

سسسسسسسسسسسسارا اومد.

ااااااااااااااااااااااااااگرچه کتابی که خوندم سخت بود اما دوستش دارم.

 

  1. قفل یا گیر.                                                                                                                                                                              زمانی که یک کودک روی یک صدا قفل می کند، ممکن است شما تلاشش را برای گفتن کلمه ببینید اما هیچ صدایی را زمان گفتن آن، نشنوید. قفل از علائم لکنت شدید است و در ناروانی طبیعی یا لکنت خفیف دیده نمی شود. قفل یا اسپاسم ناگهانی و غیر ارادی معمولأ در اندام­های گفتار است که در موارد شدید تر از اندام­های گفتار فراتر رفته و کل بدن را درگیر می کند.

 

علت لکنت:

لکنت ممکن است از ١٨ ماهگی تا بلوغ شروع شود. اما اکثرأ در در سنین پیش دبستانی ( بین ۲ تا ۵ سالگی) زمانی که ناروانی طبیعی هم در گفتار کودک وجود دارد، آغاز می شود. درحالیکه علت دقیق آن ناشناخته است، محققان در این مورد توافق نظر دارند که این اختلال احتمالأ از تعامل عوامل زیر ایجاد می شود:

علل ارثی:

تردیدی نیست که عوامل ارثی در ایجاد لکنت مؤثراست. مطابق بعضی تحقیقات به عمل آمده، لکنت در بین فامیل­های درجه یک افراد مبتلا به لکنت ۳ برابر بیشتر از سایر افراد است.

رشد گفتار و زبان:

مطابق تحقیقات ۲۷ درصد از افراد دارای لکنت دچار تأخیر در رشد گفتار و زبان، اختلالات تلفظ واج ( مثلأ حذف صدای آخر کلمه یا جانشین کردن برخی صداها) و یا سایر اختلالات گفتاری بوده اند. از طرف دیگر عده ای از افراد معتقدند که ممکن است کودک رشد ناگهانی در توانمندی­های زبانی، داشته باشد، بدون اینکه دستگاه­های حرکتی گفتاری وی متناسب با آن تکامل پیدا کرده باشد. بنابراین ناروانی در گفتار کودک پیش خواهد آمد.

به عبارت دیگر، می توان گفت هم تأخیر و هم تسریع در مهارت­ های زبانی به دلیل عدم تناسبی که بین سرعت تفکر و سرعت تولید گفتار کودک وجود دارد، می توانند باعث بروز ناروانی شود و زمینه پیدایش لکنت در کودک را ایجاد می کند.

عوامل محیطی:

پرینز عوامل زیر را در بروز لکنت مهم می داند:

 – فشارهای زمانی

 – توقع بالاتر از توانایی کودک

 – عدم پاسخ به نیازهای کودک به اندازه کافی

اختلالات گفتار و زبان همراه لکنت:

یک سوم یا ۳۰ درصد کودکان دارای لکنت به طور همزمان داراری اختلالات تولیدی هستند. بالغ بر ۱۵ درصد کودکان دچار اختلال یادگیری نیز دارای لکنت هستند.

نسبت جنسیت:

این نسبت درکودکان پیش دبستانی حدود ۲ به ۱ ( مذکر به مؤنث) و در افراد بزرگسال حدود ۴به ۱ است. بهبودی خودبخودی در دختران نسبت به پسران به مراتب بیشتر است

 

شیوع لکنت:

تعداد پسرهای دارای لکنت بیش از دخترها می باشد. در سن دو سالگی این نسبت بین پسرها به دخترها دو به یک است. اما در ۵ سالگی نسبت پسرها به دخترها ۴ به یک است. تقریبأ ۵ درصد همه کودکان یک دوره ۶ ماهه یا بیشتر از لکنت را تجربه می کنند.

نویسنده: دکتر بیژن شفیعی