تاریخچه نوروفیدبک
همه چیز در سال‌های دهه ۱۹۶۰ شروع شد. دکتر باری استرمان Barry Sterman ، محقق دانشگاه UCLA کالیفرنیا، مشغول به انجام تحقیقاتی درباره فعالیت عصب‌شناختی مرتبط با خواب بود که در خلال آن موفق به کشف امواج ۱۴ هرتز در EEG مغز گربه‌های مورد آزمایش گردید. این امواج با کاهش تنش عضلانی در گربه‌ها ارتباط داشتند و بعدها نام SMR به خود گرفتند.
دکتر استرمان و گروهش به تحقیقات خود ادامه دادند تا ببینند که آیا گربه‌ها در ازای دریافت پاداش (شیر)، تولید امواج SMR در مغز خود را افزایش می‌دهند یا خیر؟ پاسخ مثبت و نتیجه رضایتبخش بود. به دنبال آن دکتر استرمان هدایت تحقیقاتی برای NASA را برعهده گرفت که در آن به ارزیابی سمی بودن سوخت موشک پرداخت (افرادی که در معرض سوخت قرار می‌گرفتند دچار حالات استفراغ، سردرد، افزایش دم‌ و بازدم (هواگیری)، توهم و تشنج می‌شدند).

دکتر استرمان گربه‌ها را در معرض مقدار زیادی سوخت قرار داد و در آن‌ها حالات استفراغ، سر و صدا، افزایش هواگیری، بزاق‌آوری، حملات تشنجی و مرگ را به دنبال هم مشاهده کرد. اما یک گروه از گربه‌ها واکنش دیگری نشان دادند که باعث تعجب گروه تحقیق شد. آن‌ها توانستند وقوع حملات را در دوز بیشتری نسبت به دوز قابل تحمل برای گربه‌های دیگر متوقف کنند. گروه با مراجعه به سوابق گربه‌ها دریافتند که این گروه از گربه‌ها پیش از این طی مطالعه خواب، تحت آموزش SMR قرار گرفته بودند. دکتر استرمان تحقیقات خود را روی انسان و در مورد بیماران مبتلا به صرع ادامه داد. او تاکنون مقالات زیادی درباره استفاده از نوروفیدبک نوشته است.

نوروفیدبک چیست؟
در مغز تمام ما انسان ها، هزاران فرایند و فعالیت خودکار و غیر ارادی در حال اتفاق افتادن است. فرایندهای ناهشیار بی شماری که کاملا از حوزه ی آگاهی و اختیار ما به دورهستند. هر لحظه در مغز هریک از ما، امواج مغزی خاص و فرایندهای فیزیولوژیک بی شماری در جریان است بدون آنکه ما آگاهی وشناختی نسبت به نحوه ی عملکرد آن ها داشته باشیم.

فرایندهای فیزیولوژیک نهفته در مغز ما و امواج مغزی موجود در آن دائما و بدون دخالت آگاهانه ی ما بر روی رفتار، افکار، عملکرد و وضعیت سلامت جسمی و روانی ما تاثیر گذارند.
هیچ یک از ما انسان ها در شرایط طبیعی و نرمال نمی توانیم در مورد نحوه ی عملکرد هر یک از این واکنش های فیزیولوژیک غیرارادی و امواج مغزی موجود در مغزمان اطلاعات دقیق و روشنی داشته باشیم. به خودتان نگاه کنید! آیا می دانید در حال حاضر امواج مغزی شما در چه وضعیتی قرار دارند؟ طبیعتا در شرایط طبیعی و بدون استفاده از ابزارهای خاص نمی توانید نسبت به هیچ کدام از واکنش های فیزیولوژیک بدن خود آگاهی دقیقی داشته باشید.
علاوه براین وجود هرگونه ناهنجاری و اشکال در روند طبیعی عملکرد امواج مغزی و فرایندهای زیست شناختی در بدن انسان، می تواند منجر به بروز علائم بیمارگونه شود. به عبارت دیگر به هم خوردن روند طبیعی عملکرد امواج مغزی و واکنش های زیست شناختی می تواند به عنوان علامت و نشانه ای از وجود یک وضعیت بیمارگونه ی جسمانی یا روانی مورد توجه قرار بگیرد. نوروفیدبک، برای مغز انسان مانند یک آینه عمل می کند.

ما هر روز با نگاه کردن به آینه متوجه نقائص و اشکالات موجود در ظاهر خودمان می شویم. در واقع آینه ما را نسبت به وضعیت ظاهری مان و عیب و نقص های احتمالی موجود در آن آگاه می کند. این آگاهی و شناخت به ما کمک می کند تا در جهت رفع نقص های موجود در وضعیت ظاهری خود اقدام کنیم. نوروفیدبک دقیقا برای امواغ مغزی و عملکردهای فیزیولوژیک مغز ما به عنوان یک آینه ی پیشرفته عمل می کند. نوروفیدبک با استفاده از ابزارهای الکترونیک پیشرفته و کامپیوتر به ما کمک می کند تا از آن چه در مغز ما در حال رخ دادن است آگاه شویم.

نوروفیدبک به ما یاد می دهد امواج مغزی خود را در بهترین حالت تنظیم کنیم تا بهترین عملکرد را داشته باشیم. نوروفیدبک برای افزایش عملکرد مغز به کار گرفته می شود .کسانی که می خواهند توان فکری خود را افزایش دهند می توانند از نوروفیدبک استفاده کنند.
=
نوروفیدبک نوعی بیوفیدبک است ، که بازخورد عصبی نیز به آن گفته می شود. این وسیله جزو پیشرفته ترین وسائل پزشکی نوین است که بخش زیادی از این تکنولوژی مدیون تلاشهای ناسا (سازمان فضایی آمریکا)در سالهای اخیر است. امروزه حتی ورزشکاران حرفه ای فوتبال و شطرنج هم از نوروفیدبک استفاده می کنند تا دقت و سازمان بندی افکارشان را افزایش دهند. این روش، تصمیم گیری،برنامه ریزی و کنترل هیجان را تقویت می کند. نوروفیدبک یک روش درمانی است زیرا امواج مغزی که در اثر افسردگی، اضطراب،وسواس، میگرن و … به هم ریخته است را به حالت طبیعی در می آورد و این اختلالات را درمان می کند.

نوروفیدبک در درمان اختلال پرتحرکی و کم تمرکزی، ای دی اچ دی(ADHD)موثر است و باعث تقویت تمرکز وتنظیم رفتار می شود. دقت و تمرکز افزایش می یابد و سازماندهی افکار و اعمال ایجاد می شود. کارهای ناگهانی وتکانشی کم می شود و تحرک بیش از حد،کاهش می یابد. نوروفیدبک در درمان اختلال یادگیری هم موثر است.

–
نوروفیدبک چگونه اثر می کند؟
طی سالها تحقیق وتجربه دانشمندان دریافته اند هرکاری مربوط به یک قسمت خاص از مغز است.مثلاً موقعی که احتیاج به فکر کردن داریم قسمت خاصی از مغز مشغول به کار می شود و اگر این قسمت از مغز خوب کار کند امواج خاصی ایجاد می کند. در نوروفیدبک به ما آموزش داده می شود که این امواج مغزی را تقویت کنیم تا بهتر فکر کنیم.

این روش درمانی با سایر روشهای درمانی حاضر کاملا متفاوت است ، و بیمار در نقش محصل و دانشجو ، پزشک در نقش معلم و دستگاه نوروفیدبک در نقش ابزار آموزشی و مطب یا کلینیک در نقش کلاس آموزشی است . بیمار در طی جلسات این کلاس های آموزشی یاد می گیرد که چگونه خودش با اصلاح امواج مغز خود بر بیماری اش غلبه کند و تا آخر عمر و بدون مصرف دارو زندگی سالمی داشته باشد. لابد از خود می پرسید که چگونه این کار امکان پذیر است ، مگر می شود که انسان خودش یاد بگیرد بر بیماری اش مسلط شود ؟
–
دستگاه نوروفیدبک چگونه کار می کند؟
دستگاه نوروفیدبک امواج مغز را به کامپیوتر می برد و آن را تجزیه وتحلیل می کند. روی مانیتور کامپیوتر می توانیم امواج مغزی را ببینیم. نوروتراپ (یاکسی که مسئولِ دستگاه نوروفیدبک است) دستگاه را طوری برنامه ریزی می کند که ما بتوانیم امواج مفید مغزمان را برای حرکت دادن تصاویر روی صفحه تلویزیون به کار گیریم. بنابراین ما صفحه کامپیوتر را می بینیم و با به کار گرفتن امواج مفیدِ مغزمان تصاویر آن را تغییر می دهیم. مثلاً یک قایق را حرکت می دهیم. بتدریج ما یاد می گیریم چگونه این کار را سریعتر و مداومتر انجام دهیم. در حقیقت یادگرفته ایم چگونه امواج مفید را در آن قسمت از مغزمان ایجاد کنیم.
–

دستگاه نوروفیدبک چه شکلی است؟
نوروفیدبک یک کامپیوتر دارد. دو یا سه رشته سیم با چسب مخصوص روی سر ما گذاشته می شود.ما به صفحه کامپیوتر(مانیتور) نگاه می کنیم و در هر جلسه چندبازی کامپیوتری انجام می دهیم. البته نه با دست بلکه با نگاه کردن به صفحه کامپیوتر یا شنیدن صدای آن. بتدریج یاد می گیریم چگونه امواج مفید مغزی را ایجاد کنیم.
نوروفیدبک، واکنش های فیزیولوژیک نهفته درمغز انسان و امواج مغزی که هر لحظه بر وضعیت رفتاری و عملکردی ما اثر گذارند را ثبت می کند و بعد آن چه که در همان لحظه در مغز انسان در حال اتفاق افتادن است را کاملا دقیق، روشن و واضح روی صفحه ی نمایشگر به تصویر می کشد.

نوروفیدبک به انسان کمک می کند تا از وضعیت امواج مغزی خود، از نحوه ی عملکرد واکنش های زیست شناختی غیرارادی مغز خود در لحظه، آگاهی و شناخت دقیق و فوری کسب کند. این افزایش آگاهی و شناخت به فرد کمک می کند تا بتواند در جهت رفع اشکالات و ناهنجاری های موجود در امواج مغزی خود اقدام کند. افزایش آگاهی نسبت به وضعیت امواج مغزی با عث می شود فرد بتواند کنترل بیشتری بر این امواج داشته باشد. نورووفیدبک روشی است برای اینکه یاد بگیریم چگونه امواج مغزی و فعالیت هایی که در مغز ما به طور طبیعی و خودکار انجام می شود را کنترل کنیم. در حقیقت با نوروفیدبک می آموزیم به طور ارادی امواج مغزی خود را با استفاده از بازخوردی که از دستگاه دریافت می کنیم تغییر بدهیم. نوروفیدبک ابزاری است برای کنترل، تغییر و اصلاح امواج مغزی در جهت رسیدن به کاهش علائم بیماری و افزایش سطح سلامت جسمانی و روانی.

روش انجام نوروفیدبک ؟
در این روش شما در مقابل یک مانیتور می نشینید و الکترودی که روی سر شما قرار دارد امواج مغزی شما را دریافت و به کامپیوتر هدایت می کند .حالا شما با دیدن امواج مغزی خود روی صفحه مانیتور می توانید به تنظیم و کنترل آنها بپردازید و در تمام این مراحل درمانگر در کنار شما نشسته و به شما یاد می دهد که چگونه می توانید این کار را انجام دهید.
درواقع نوروفیدبک شما را قادر به دیدن دنیای درون مغزتان می کند ، به عنوان مثال در صفحه مانیتور شما یک شکل شبیه سازی شده امواج مغزی را به شکل یک بازی می بینید و با نگاه کردن به صفحه مانیتور و بدون استفاده از دست شروع به بازی می کنید. دستگاه الگوهای امواج مغزی شما را پردازش می کند و در صورتیکه این الگوها مناسب باشد شما در بازی به جلو خواهید رفت و در غیر اینصورت شکست می خورید ،به این ترتیب شما یادمیگیرید که مثلا در شرایط اضطراب چگونه می توانید مغز خود را طوری تنظیم کنید که آرامش جایگزین اضطراب شود.
–
آیا این روش علمی است؟
مکانیسم این کار و نحوه انجام آن چگونه است ؟

درست است که باور کردنش مشکل است ولی این روش درمانی یکی از روشهای درمانی ثابت شده در مجامع معتبر علمی دنیا می باشد که شمار زیادی از بیماری ها بدین ترتیب تحت درمان قرار می گیرد. مغز انسان از میلیونها سلول عصبی که ارتباطات تنگاتنگی با یکدیگر دارند تشکیل شده که با همدیگر تبادل الکتریکی و شیمیایی دارند ، علم نوروفیدبک بر اساس تغییرات الکتریکی مغز پایه گذاری شده ، بدین ترتیب که تبادلات الکتریکی بین سلولها ایجاد میدانهای الکتریکی می کند که توسط دستگاه الکتروآنسفالوگرافی ثبت می شود . در بعضی از بیماریهای مربوط به سیستم عصبی بصورت موضعی و در یک ناحیه بخصوصی از قشر مغز فعالیت الکتریکی مغز تغییر پیدا می کند که ممکن است کم یا زیاد شود برای مثال در بچه هایی که دچار بیش فعالی و یا ADHD هستند در نواحی فرونتال مغز امواج بتا با فرکانس بالای ۱۴ هرتز کمتر شده و در عوض امواج آهسته تتا با فرکانس ۴-۸ هرتز بیشتر می شود.
با روش درمانی نوروفیدبک بیمار یاد می گیرد که چگونه فعالیت الکتریکی ناحیه ای از مغز که دچار اختلال شده اصلاح کند و آن را به حالت طبیعی در آورد و چون چگونگی کار را طی چند جلسه یاد می گیرد ، هرگز آن را فراموش نخواهد کرد و در مقایسه با درمان داروئی بهبودی برای مدت خیلی طولانی تری ادامه خواهد داشت و شاید بیمار تا آخر عمر از بیماری درمان شده توسط نوروفیدبک رهایی یابد .
روش نوروفیدبک توسط اداره غذا و داروی آمریکا ( معتبرترین سازمان جهانی پزشکی) جهت درمان اضطراب ،استرس،افسردگی،بیش فعالی کم توجهی، سردرد (میگرن)،دردهای مزمن،اختلالات خواب،سوء مصرف مواد،وسواس،صرع(تشنج) و بازتوانی سکته مغزی مورد تایید قرار گرفته است. عوارض جانبی این روش چیست؟ نوروفیدبک عوارض جانبی دارو درمانی را ندارد و اثرات درمانی پایدارتری نیز دارد،فعالیت های کل مغز را کنترل می کند وبهبودی پایدار بیماری را شامل می شود.

چرا به نوروفیدبک دوپینگ اخلاقی می گویند؟
دلیلش این است که در حال حاضر بسیاری از ورزشکاران در کشورهای پیشرفته و همچنین بسیاری از سازمان های معتبر جهانی از جمله ناسا (سازمان علوم فضایی آمریکا) جهت ارتقا مهارت های ذهنی و شناختی و بهینه سازی تصمیم گیری ،افزایش خلاقیت،تقویت حافظه و افزایش هماهنگی جسم و ذهن از این روش استفاده می کنند. به عنوان مثال تیم ملی ایتالیا ،تیم آث میلان ،بسیاری از برندگان طلای المپیک مثل ماری پیرس و چاد کاروین رسما اعلام کردند که جهت بهبود کارکرد ذهنی برای آمادگی مسابقات از نوروفیدبک استفاده می کنند.
آیا در آمریکا و کشورهای پیشرفته از این روش استفاده می شود؟
در آمریکا بیش از ۱۰۰۰ مرکز نوروفیدبک وجود دارد که این رقم در ۵ سال گذشته از کمتر از ۱۰۰ مرکز به این تعداد رسیده که این موضوع خود حاکی از میزان اهمیت و محبوبیت این روش درمانی در کشورهای پیشرفته می باشد . آیا نوروفیدبک در مورد همه بیماریها کاربرد دارد؟ خیر ، نوروفیدبک و بیوفیدبک فقط در مورد بعضی اختلالات کاربرد دارد و تشخیص این موضوع نیز به عهده پزشک معالج می باشد. موارد کاربرد نوروفیدبک و بیوفیدبک : بیش‌فعالی/کمبود توجه (ADHD)، اضطراب (Anxiety)، ناتوانی یادگیری (Learning Disability)،اختلالات خواب، دردهای مزمن و سردردهای میگرنی، سوءمصرف مواد، افسردگی ، بعضی انواع آسیب و سکته مغزی، سندرم درد و خستگی مزمن و افزایش قدرت تمرکز و توانایی های ذهنی در افراد سالم.
–
بهترین درمانهای توصیه شده در کودکان بیش فعال و کم توجه توسط آکادمی پزشکان متخصص روانپزشکی اطفال آمریکا در سال ۲۰۱۲ : نوروفیدبک و بیوفیدبک (در کلینیک آلومینا در دسترس است) درمانهای رفتاری (در کلینیک آلومینا در دسترس است) آموزش به والدین (در کلینیک آلومینا در دسترس است) درمانهای دارویی (در کلینیک آلومینا در دسترس است) آموزشهای مهارتهای اجتماعی (در کلینیک آلومینا در دسترس است) آموزشهای ویژه گفتاری و نوشتاری (در کلینیک آلومینا در دسترس است)

–
مزیتهای درمانی نوروفیدبک در مقایسه با درمان داروئی
۱- دارو درمانی را می شود به اصلاح نمره چشم با عینک مقایسه کرد تا زمانی که عینک بر روی چشم است دید خوب است ولی به محض اینکه عینک از روی چشم برداشته می شود ، بیمار از نظر بینایی مثل وضعیت قبل از درمان می شود. یعنی دارو درمانی تنها علائم را موقتا از بین می برد ، مانند درمان بیماری هایی نظیر ADHD یا بیش فعالی و OCD یا وسواس و … که به محض قطع دارو مجددا بیماری عود می کند . در صورتی که در درمان با نوروفیدبک پایدارتر است .
۲- نداشتن عوارض جانبی و اثرات سوء بسیاری از داروها.
۳- تنظیم کل فعالیت مغز در نوروفیدبک
–
–

دردهای مزمن و سردردهای میگرنی: درمانگران و پزشکانی که از نوروفیدبک برای درمان دردهای مزمن و سردردهای میگرنی استفاده کرده‌اند، اعلام کردند که وقوع و شدت حملات میگرن در اکثر موارد با استفاده از این روش کاهش می‌یابد و حتی از بین می‌رود.

افسردگی: در مورد بیماران مبتلا به افسردگی اساسی که هیچ درمانی برای آن‌ها کارساز نبوده، نوروفیدبک در اغلب موارد بهبوددهنده بوده است.

–
نوروفیدبک برای چه مواردی مفید است؟
نوروفیدبک ناهماهنگی مغز را مورد هدف قرار می دهد که البته این ناهماهنگی ها بسیار متعدد می توانند باشند.آنها شامل اختلال بیش فعالی /کمبود توجه و تمرکز،اضطراب،افسردگی،اختلالات متعدد خواب،سردردها و میگرن ها و آشفتگی های هیجانی هستند.این دستگاه همچنین برای اختلالات دیگر مانند صرع،طیف اوتیسم،نیز مفید است.

آیا نوروفیدبک نقش درمانی در این اختلالات را دارد؟
در بسیاری از اختلالات،این دستگاه بیش از آنکه درمان کننده باشد،وسیله ای کمکی برای بهتر کردن عملکرد مغز است و زمانی که صحبت از ناهماهنگی مغز می شود،باید بگوئیم که این مشکل یک بیماری نیست که نیاز درمان داشته باشد.زمانی که ناهماهنگی مشکل باشد بهترین روش خود تنظیمی خواهد بود وبهتر است که از واژه درمان استفاده نشود.از این روش بیشتر به عنوان مکمل درمانی در اختلالات مختلف استفاده می شود.

نوروفیدبک چگونه کار می کند؟
در ابتدا الکترودها بر روی پوست سر نصب می شود تا بتوان عملکرد امواج مغزی را دریافت نمود.ازطریق کامپیوتر سیگنال های مغز دیده می شوند و به مراجع ارائه می شود.وقتی به مغز اطلاعاتی در مورد خودش و نحوه کارکردش داده شود، توانایی بسیار زیادی برای تغییر کردن پیدا می کند(همه فرکانس های امواج مغزی با یکدیگر هماهنگ هستند،ولی برخی دیگر هماهنگ تر هستند)با این روش،بالا و پایین رفتن امواج مغزی به مراجع ارائه می شود و او سعی می کند سطح فعالیت مغز خود را تغییر دهد تا عملکرد امواج مغزی مراجع به فرم دلخواه یعنی”هماهنگ تر”شکل می گیرد.

استفاده از نوروفیدبک در چند جلسه توصیه می شود؟
به منظور هر چه بهتر شدن نتایج بدست آمده و پایداری بیشتر اثرات آن ۳۰ تا ۴۰ جلسه مستمر استفاده از دستگاه توصیه می شود.برخی از افراد به جلساتی بیش از این تعداد و برخی به جلسات کمتری احتیاج دارند.تعداد جلسات باید در حدی باشد که درمان تکمیل شود و تغییرات به وجود آمده در مغز حک شوند و به شکل عادت در آیند.

فاصله بین جلسات باید چقدر باشد؟
بسته به نوع مشکل مراجع،حداقل دو تا سه جلسه در هفته توصیه می شود.بدیهی است که مستمر بودن جلسات نقش اساسی در روند بهبودی و بالا بردن توجه و تمرکز مراجع خواهد داشت.

پس از چند جلسه اثرات درمان ظاهر می شود؟
ممکن است در چند جلسه اول مرجع متوجه هیچ تغییری نشود اما پس از گذشت ۱۰ جلسه روند رو به مثبت بطور محسوس در مراجع دیده شود. اگر مراجعین از دارو نیز استفاده کنند

روند درمان چگونه خواهد بود؟
استفاده توام مصرف دارو با نوروفیدبک نه تنها عوارض بدی نداردبلکه باعث افزایش تاثیر دارو می شود.اگر فردی دارو مصرف کند وهمزمان برای درمان با نوروفیدبک مراجعه می کند حتما باید مسئله را با روانپزشک در میان بگذارد زیرا ممکن است پس از مدتی استفاده موفق از نوروفیدبک لازم باشد دوز دارو کاهش یابد وباید پزشک از این موضوع اطلاع یابد.

آیا نوروفیدبک عوارض جانبی دارد؟
نوروفیدبک روشی کاملا ایمن است که عوارض جانبی ندارد.نباید نوروفیدبک را جایگزینی برای دارو دانست ویا آن را ضد دارو نامید.در بسیاری از موارد نوروفیدبک موازی درمان دارویی است ومراجعین همزمان از دارو و دستگاه نوروفیدبک استفاده می کنند.

چند جلسه نوروفیدبک لازم است؟
برای هر کسی فرق می کند. ممکن است خیلی زود یاد بگیریم امواج مغزمان را تنظیم کنیم یا خیلی دیر. بعضی ها هم اصلاً نمی توانند یاد بگیرند. برای اختلالی مثل پرتحرکی و کمبود تمرکز، سی تا چهل جلسه توصیه شده است که بهتر است ۲ تا۳ جلسه در هفته انجام شود.
–
تا چه حد نوروفیدبک اثر می کند؟
اگر بتوانیم امواج مغزی خود را با نوروفیدبک تنظیم نمائیم حتماً اثرات خوبش را هم می بینیم ولی در موارد کمی ممکن است نتوانیم یاد بگیریم امواج را تغییر دهیم و هیچ اثری نبینیم. آیا نوروفیدبک ضرر ندارد؟ چون درمانگر با ارزیابی دقیق و برنامه ریزی صحیح کار می کند.هیچ ضرری به ما وارد نمی شود.
–
هزینه آموزش نوروفیدبک چقدر است؟
نوروفیدبک دستگاه بسیار پیشرفته وگرانی است .هرجلسه آموزش بین نیم ساعت تا یک ساعت طول می کشد و نیاز به دقت و برنامه ریزی مناسب برای تنظیم امواج مغزی توسط نوروتراپ است. با این حال نرخ درمان بر اساس زمان روان درمانی توسط اداره های دولتی تعیین شده است و البته این هزینه در پایتخت بسیار بالاتر است.

آیا نوروفیدبک محدودیت سنی دارد؟
کودکان از زمانی که بتوانند دقایقی به صفحه تلویزیون نگاه کنند می توانند در جلسات درمانی وارد شوند. در عمل از سن پنج سالگی می توان به راحتی درمان را شروع کرد.بزرگسالان با هر سنی می توانند از نوروفیدبک استفاده کنند.
بیش فعالی و کمبود توجه اختلالی است که درمانش در هیچ جای دنیا تنها کار یک پزشک یا یک روانشناس یا یک معلم و حتی یک دارو نیست! این اختلالات برای درمان صحیح نیازمند همکاری تیمی از درمانگران (متخصصین روانپزشکی و روانشناسی کودکان و گفتار درمانگران و نوروتراپیست و…) است.

برای متخصصین نوروفیدبک Neurofeedbackنوعی از بیوفیدبک Biofeedbackاست که به روش شرطی سازی عامل Operant Conditioningبه مراجع یاد می دهد امواج مغزی خود را تغییر دهد. نروتراپیست Neurotherapistابتدا با تهیه امواج پایه (Baseline) در حالات مختلف باز یا بسته بودن چشم و طی اعمال فعال و غیرفعال مغزی، پروتکل درمانی خود را طراحی می کند و دستگاه نوروفیدبک را بر اساس آن تنظیم می نماید. پروتکل درمانی نشان می دهد در کدام قسمت مغز، چه امواجی کاهش و چه امواجی افزایش می یابند. طی جلسه درمان، نروتراپیست درکنار مراجع قرار گرفته و بطور مداوم او را تحت نظر دارد و با تنظیمات مکرر دستگاه باعث فیدبک مناسب به مراجع می شود. طی یک جلسه بیش از دو هزار فیدبک مثبت دریافت می شود و هیچگونه بازخورد منفی داده نمی شود. بتدریج مراجع یاد می گیرد مغز خود را چگونه تنظیم نماید تا فیدبک بیشتری دریافت کند. migna.ir با تغییر امواج، تغییر رفتار، خلق، تکانشگری، آرامش، تمرکز وسازماندهی افکار را شاهد هستیم. تئوری نوروفیدبک از بیش از صدسال قبل مطرح شد ولی طی دو دهه اخیر است که با پیشرفت تکنولوژی در زمینه تجزیه و تحلیل امواج مغزی و برنامه ریزی کامپیوتری به کاربردی کردن این تئوریها دست یافتهایم. نوروفیدبک در درمان اختلالات زیر به کار گرفته شده و تاثیر درمانی آن اثبات شده است.

فواید دیگر نوروفیدبک
از آنجا که نوروفیدبک به تنظیم کارکرد مغز می‌پردازد، لذا در ارتقاء توانمندی ها و مهارت های مختلف ذهنی و شناختی مانند بهینه سازی تصمیم گیری، افزایش خلاقیت، تقویت حافظه، افزایش تمرکز، کاهش استرس و اضطراب، افزایش هماهنگی جسم و بدن (بویژه در ورزشکاران)، افزایش جسارت ، افزایش توانمندی‌های هنری از جمله در موسیقی و … تأثیر فوق‌العاده‌ای دارد. امروزه بسیاری از و سازمان‌های معتبر جهانی از جمله ناسا(سازمان علوم فضایی آمریکا) از این روش و سایر روش‌های مبتنی بر بیوفیدبک، به منظور بهینه‌سازی عملکرد پرسنل خود استفاده می‌کنند.

=
عوارض جانبی نوروفیدبک
تا بحال هیچ نوع اثر منفی از نوروفیدبک گزارش نشده ، بدترین حالت این است که به درمان پاسخ ندهد.
—
کاربردهای نوروفیدبک/بیوفیدبک
نوروفیدبک تأثیرات قابل توجهی در درمان بسیاری از اختلالات ازجمله AD/HD، حملات هراس، فوبی‌ها، وسواس، اضطراب، ناتوانایی یادگیری و… دارد.
کاربردهای دیگر:
* تنظیم توجه، افزایش تمرکز، متعادل کردن گوش بزنگی/ برانگیختگی
* مدیریت استرس، کاهش تنش
* توانایی کنار آمدن با کار زیاد، ذخیره انرژی و به دور ماندن از خستگی یا فرسودگی شغلی
* افزایش خلاقیت
* بهبود تصمیم‌گیری و کاهش خطا
* بازیابی سریع آرامش درونی در شرایط استرس‌زا
* افزایش آگاهی * کاهش اضطراب
* یادگیری سریع
* بهبود حس بخشایش
* تقویت مهارت‌های ارتباطی
* بهبود حافظه
* توانایی بازگشت سریع به زمان حال
* آمادگی بیشتر برای پذیرش تغییر
* کاهش کج‌خلقی
* متعادل کردن منتقد درون
* بهبود مدیریت درون و واکنش‌های هیجانی
* توانایی تغییر آسان توجه از کاری به کار دیگر
* افزایش انگیزه
* افزایش خودشکوفایی
* افزایش حس حمایت از خود
* افزایش پذیرش خود