موتیسم انتخابی

خودداری از صحبت کردن در شرایط یا موقعیت های خاص، در حالی که می دانیم کودک در شرایط دیگر، زبان را درک می کند و از آن استفاده می نماید، به عنوان موتیسم انتخابی (گنگی انتخابی) شناخته می شود. برای تشخیص درست، اختلال باید حداقل یک ماه طول بکشد و توسط سایر اختلالات ارتباطی همچون آسیب شنوایی، لکنت یا اختلالات طیف اتیسم، قابل توصیف نباشد. موتیسم انتخابی اغلب همراه با اختلالات اضطرابی رخ می دهد و معمولا به عنوان یک اختلال روانشناختی یا عاطفی در نظر گرفته می شود تا یک اختلال تکاملی. این اختلال، بیشتر در موقعیت مدرسه مشاهده می شود، جایی که کودک از صحبت کردن امتناع می کند، در حالی که در خانه حرف می زند.

شیوع

موتیسم انتخابی حدودا یک قرن است که تشخیص داده شده و با میزان شیوع ۳/۰ تا ۸/۰ در ۱۰۰۰ مورد، نسبتا نادر است. مشاهدات، شیوع این اختلال در دختران نسبت به پسران را ۲ به ۱ نشان می دهد.

عوامل تشدید کننده

تفاوت های فرهنگی و زبانی می توانند مشکل را تشدید کنند. به خصوص هنگامی که کودک، دو زبانه باشد و در استفاده از زبان کلاس، احساس ناراحتی کند. البته بیشتر کودکان با تفاوت های فرهنگی و زبانی، نهایتا بر بی میلی خود برای صحبت کردن در مدرسه غلبه می کنند، اما برخی از آن ها و نیز برخی از کودکان تک زبانه که انواع دیگر اضطراب های مربوط به مدرسه را تجربه می کنند، برای مدت زمان بیشتری در موتیسم انتخابی باقی می مانند.

مشکلات گفتار و زبان

شیوع بالایی از مشکلات گفتار و زبان در این جمعیت گزارش شده است. هفتاد و پنج درصد از کودکان با موتیسم انتخابی، دارای اختلالات تولیدی و مشکلات زبان بیانی بوده و شصت درصد از آن ها نقائص ویژه ای در زبان درکی نشان می دهند.

نقش گفتاردرمانگر

با وجود اینکه موتیسم انتخابی اصولا به عنوان یک اختلال اضطرابی در نظر گرفته می شود، اما گفتاردرمانگر در درمان این اختلال، نقش دارد. علت اصلی آن هم، همراه بودن این اختلال با سایر مشکلات گفتاری و زبانی است. البته درمان به کار تیمی نیاز دارد. این تیم شامل روانشناس یا متخصص اطفال، معلم کلاس، والدین و گفتاردرمانگر می باشد. گفتاردرمانگر برای درمان سکوت کودک، علاوه بر اجرای تکنیک های مداخله باید مشکلات زبان درکی را مد نظر قرار دهد و وقتی کودک به گفتار دست پیدا کرد، هر گونه مشکل تولید و زبان بیانی موجود را به برنامه ی درمان اضافه کند. اگر ثابت شود که مداخلات رفتاری بی تاثیر هستند، گاهی درمان دارویی استفاده می شود.

منبع

Paul R. Language disorders from infancy through adolescence: assessment and intervention. 3th ed. United States of America: Elsevier’s Health Sciences; 2007.