سن کودکان در شروع صحبت کردن متفاوت است. بسیاری از خانوادهها ممکن است متوجه نشوند که کودک آنها دیر شروع به صحبت کرده است، بخصوص اگر کودک آنها اولین فرزند خانواده باشد و امکان مقایسه وجود نداشته باشد. بعدها در سالهای اولیهی مدرسه، فهمیدن گفتار کودک ممکن است دشوار باشد؛ آنها ممکن است خزانهی واژگانی وسیعی داشته باشند که برای دیگران غیرقابل فهم است. اینگونه گفتهها اغلب دوست داشتنی و مایهی سرگرمی خانواده هستند و هیچکسی زیاد نگران نمیشود؛ چراکه یکی از بزرگترها آنها را ترجمه میکند. اما تاخیر گفتاری یا زبانی میتواند اولین نشانهی مشکلات یادگیری باشد؛ مشکلاتی که تنها زمانی نمایان میشوند که کودک وارد مدرسه میشود.
زبان سیستم پیچیدهای است که نیازمند هماهنگی عملکرد میان ۴ خرده سیستم دیگر است. واجشناسی، سیستمی است که صداهای گفتاری را به معانی ترسیم میکند. معانی بخشی از سیستم معناشناسی هستند. گرامر به صرف و نحو مربوط می شود (چگونگی ترکیب کلمات و اجزاء کلمات برای انتقال معانی گوناگون) و کاربرد شناسی در ارتباط با استفاده از زبان است. یکی از فرضیههای سیستم آموزشی ما این است که وقتی دانش آموزان وارد مدرسه میشوند، مهارت و کفایت مناسبی در استفاده از زبان محلی خود دارند. این فرض معقول است، اما آنهایی که در ارتباط با کلمات، مهارت چندانی ندارند، نه تنها در مهارتهای صحبت کردن و گوش دادن بلکه در خواندن نیز با مشکل روبرو میشوند.
لذا تواناییهای زبان شفاهی، پایه ای برای ایجاد و توسعهی مهارتهای سوادآموزی هستند. با این حال مهم است زمانی که رشد سوادآموزی را مد نظر میگیریم، میان مهارتهای گفتاری و تواناییهای زبانی تمایز قائل شویم. یادگیری خواندن در یک سیستم الفبایی مثل انگلیسی، نیازمند ایجاد نقشههای بین صداها و حروف است که اصطلاحا “قواعد الفبایی” نامیده میشوند و این امر به مهارتهای گفتاری وابسته است. مهارتهای زبانی گستردهتری برای درک معنای کلمات و گفتهها مورد نیاز است تا این معانی را با یکدیگر یکپارچه کنیم و استنباطهایی را که فراتر از کلمات چاپ شده هستند، صورت دهیم.
کودکان نارساخوان معمولا دارای مشکلاتی عمدتا در حوزهی واجشناختی هستند: ثابتترین مشکلات واجشناختی گزارش شده، شامل محدودیت در حافظهی کلامی کوتاهمدت و مشکلات آگاهی واجشناختی است که ارتباط مستقیمی با مشکلات آنها در خواندن دارد. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان میدهد کودکان نارساخوان مشکلاتی در حافظهی کلامی بلند مدتشان دارند. این مسئله ممکن است منشا بسیاری از مشکلات کلاسی آنها از جمله مشکل در بهخاطرسپاری روزهای هفته یا ماههای سال، تسلط بر جدول ضرب و یادگیری یک زبان خارجی باشد. همچنین، این مشکل ممکن است مسببی برای مشکلات واژهیابی و توسعهی ضعیف واژگان باشد که اغلب در کودکان نارساخوان مشاهده میشود.
لذا شناسایی و درمان زودهنگام اختلالات گفتار و زبان و مداخله ، از انتقال مشکلات زبانی کودک به سنین بعدی و سن مدرسه همچنین پیچیده شدن آن، جلوگیری میکند. پس به محض احساس وجود تفاوت در گفتار و زبان کودکتان، به متخصص گفتاردرمانی مراجعه نمایید تا کودکتان را مورد ارزیابی قرار دهد.
منبع: مارگارت جی. اسنولینگ
Margaret.J.Snowling